آنتی استرپتولایزین O نوعی آنتی بادی است. این آنتی بادی، استرپتولایزین O را که نوعی آنزیم سمی است که توسط گروه A باکتری استرپتوکوک تولید می شود، هدف قرار می دهد. ASO و آنتی DNAse B رایج ترین آنتی بادی هایی هستند که توسط سیستم ایمنی بدن در پاسخ به عفونت ناشی از گروه A استرپتوکوکی تولید می شود. این تست مقدار ASO را در خون اندازه می گیرد.

استرپتوکوک گروه A (استرپتوکوکوس پایوژنز) نوعی باکتری است که عامل ایجاد گلو درد استرپتوکوکی و انواع عفونت های دیگر از جمله عفونت های پوستی (پیودرما، زرد زخم و سلولیت) محسوب می شود. در بیشتر موارد، عفونت های استرپتوکوکی با آنتی بیوتیک ها شناسایی و درمان شده و عفونت برطرف می شود.

زمانی که عفونت استرپتوکوکی علائم قابل شناسایی ایجاد نکرده، بدون درمان باقی مانده و یا درمان موثری دریافت نکند، احتمال بروز عوارض از جمله تب روماتیسمی و نوعی بیماری کلیوی (گلومرولونفریت) در برخی افراد به ویژه کودکان وجود خواهد داشت. به دلیل انجام روتین تست استرپ در ایالات متحده آمریکا، شیوع این حالات ثانویه بسیار کم شده است؛ اما هنوز هم احتمال وقوع دارند. این حالات می توانند عوارض جدی از جمله آسیب قلبی، اختلال عملکرد کلیوی حاد، تورم بافتی (ادم)، و پرفشاری خون ایجاد کنند. از آزمایش ASO می توان برای تعیین اینکه آیا این حالات به علت عفونت اخیر با گروه A استرپتوکوکی است یا خیر استفاده کرد.

تست ASO، اصولا برای کمک به تعیین ابتلای اخیر فرد به عفونت استرپتوکوکی گروه A به کار می رود که می تواند عامل گلومرولونفریت یا تب روماتیسمی در فرد باشد.

این تست ممکن است به تنهایی یا به همراه anti-DNAse B که تست دیگری جهت تشخیص عفونت استرپتوکوکی اخیر است، درخواست شود.

در بیشتر موارد، عفونت های استرپتوکوکی با آنتی بیوتیک ها شناسایی و درمان شده و عفونت برطرف می شود. در برخی موارد، عفونت علائم قابل شناسایی ایجاد نمی کند، در نتیجه بدون درمان باقی مانده و احتمال بروز عوارض از جمله تب روماتیسمی و نوعی بیماری کلیوی (گلومرولونفریت) در برخی افراد به ویژه کودکان وجود خواهد داشت. بنابراین زمانی که فرد علائمی از تب روماتیسمی یا گلومرولونفریت نشان دهد و اخیراً به گلو درد یا عفونت استرپتوکوکی اثبات شده مبتلا شده باشد، این تست درخواست می شود.

از آنجایی که بروز عوارض متعاقب عفونت استرپتوکوکی در ایالات متحده آمریکا کاهش یافته است، استفاده از تست ASO نیز کم شده است.

تست ASO زمانی انجام می شود که فرد علائمی داشته باشد که پزشک را به یک بیماری ناشی از ابتلا به عفونت استرپتوکوکی در گذشته مشکوک کند. این آزمایش زمانی که علائم ظهور می کنند و معمولاً طی چند هفته به دنبال یک گلو درد یا عفونت پوستی، زمانی که دیگر باکتری در گلو یا روی پوست حضور ندارد، درخواست می شود.

برخی علائم تب روماتیسمی عبارتند از :

• تب
• تورم و درد در بیش از یک مفصل به ویژه در مچ پا، زانو، آرنج و مچ دست که گاهی از یک مفصل به مفصل دیگر منتقل می شود
• ندول های کوچک و بدون درد زیر پوست
• حرکات سریع و متناوب (کره سیدنهام)
• راش پوستی
• گاهی ممکن است قلب ملتهب شود (کاردیت). این حالت ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد اما ممکن است منجر به تنگی نفس، تپش قلب یا درد قفسه سینه شود.

برخی علائم گلومرولونفریت عبارتند از :

• خستگی و کاهش انرژی
• کاهش حجم ادرار
• ادرار خونی
• راش
• درد مفصل
• تورم (ادم)
• فشار خون بالا

با این وجود، این علائم ممکن است در شرایط دیگری نیز رخ دهند.

این آزمایش ممکن است دو بار با نمونه های جمع آوری شده با فاصله ی حدود 2 هفته به منظور سنجش تیتر ASO در شرایط حاد و بهبودی انجام شود. این کار برای تعیین اینکه آیا سطح آنتی بادی در حال بالا رفتن یا پایین آمدن است و یا ثابت مانده، انجام می شود.

آنتی بادی های ASO یک هفته تا یک ماه پس از آغاز عفونت استرپتوکوکی تولید میشوند. مقدار آنتی بادی ASO (تیتر) حدود 3 تا 5 هفته پس از ابتلا به بیماری به اوج رسیده و سپس به تدریج کاهش می یابد اما ممکن است تا چند ماه پس از برطرف شدن عفونت استرپتوکوکی قابل شناسایی باشد. بیش از 80% بیماران مبتلا به تب روماتیسمی حاد و 95% بیماران مبتلا به گلومرولونفریت حاد سطح افزایش یافته ASO دارند.

نتیجه ی منفی ASO یا وجود تیتر های پایین از آن نشان می دهد که فرد به احتمال زیاد اخیرا به عفونت استرپتوکوکی مبتلا نشده است. این مسئله به ویژه زمانی درست است که تست مربوط به 10 تا 14 روز بعد نیز منفی باشد (تیتر پایین آنتی بادی) و یا تست anti-DNAse B نیز منفی شود (تیتر پایین آنتی بادی). درصد کمی از افراد مبتلا به عوارض ناشی از عفونت استرپتوکوکی، سطح ASO بالایی نخواهند داشت. این مسئله به ویژه در مورد گلومرولونفریت که پس از ابتلا به یک عفونت پوستی استرپتوکوکی ایجاد می شود صادق است.

افزایش تیتر ASO (نتیجه مثبت) یا تیتر های در حال افزایش آن نشان می دهد که فرد به احتمال زیاد اخیرا دچار عفونت استرپتوکوکی شده است. تیتر های ASO که در ابتدا زیاد هستند و سپس کاهش می یابند نشان می دهند که یک عفونت رخ داده و ممکن است در حال برطرف شدن باشد.

تست ASO، بروز عوارض متعاقب عفونت استرپتوکوکی و نیز نوع و شدت بیماری را پیش بینی نمی کند. اگر علائم تب روماتیسمی یا گلومرولونفریت وجود داشته باشد، افزایش سطح ASO ممکن است برای کمک به تشخیص بیماری استفاده شود.