تست آنتی گلوبولین مستقیم (DAT) تعیین می کند که آیا گلبول های قرمز خون (RBC) که در جریان خون در گردش اند با آنتی بادی پوشیده شده اند یا خیر. آنتی بادی هایی به سطح گلبول های قرمز خون متصل هستند، مسئول تخریب آن ها می باشند.

چند دلیل وجود دارد که مشخص می کند چرا گلبول های قرمز توسط آنتی بادی ها مورد حمله قرار می گیرند :

به دنبال انتقال خون : اگر فردی خون را از دهنده ای دریافت کند که به طور کامل با نوع مربوط به خودش مطابقت نداشته باشد، بدن او آنتی بادی هایی تولید خواهد کرد که گلبول های قرمز فرد دهنده را به عنوان عامل بیگانه شناسایی می کنند. این آنتی بادی ها به گلبول های قرمز دهنده حمله کرده و آن ها را از بین می برند. افرادی که انتقال خون زیادی را تجربه کرده اند با احتمال بیشتری علیه گلبول های قرمز آنتی بادی تولید می کنند زیرا در مواجهه با تعداد بیشتری گلبول قرمز خارجی قرار دارند. اگر فردی علائم واکنش پس از انتقال خون را از خود نشان دهد، یک تست DAT برای تعیین اینکه آیا آنتی بادی ها به گلبول های قرمز متصل شده اند یا خیر انجام می شود.

ناسازگاری گروه خونی مادر و فرزند : اگر نوزاد یک نوع گروه خونی را از پدر به ارث ببرد، ممکن است مادر و نوزاد از نظر گروه های خونی متفاوت شوند. حین بارداری و زایمان، ممکن است مادر با گلبول های قرمز نوزاد مواجهه داشته باشد و این گلبول های قرمز از نظر سیستم ایمنی بدن مادر بیگانه شناخته شده و علیه آنها آنتی بادی تولید شود. ممکن است گلبول های قرمز نوزاد با آنتی بادی هایی که از طریق جفت از خون مادر وارد گردش خون جنین می شوند پوشیده شده و تخریب شوند که این مسئله منجر به بیماری همولیتیک نوزادان (HDN) می شود. تست DAT برای تعیین اتصال آنتی بادی ها به گلبول های قرمز نوزاد انجام می شود.

این مسئله زمانی امکان وقوع دارد که یک نوزاد Rh مثبت از یک مادر Rh منفی متولد شود. این نوع ناسازگاری معمولاً فرزند اول را تحت تأثیر قرار نمی دهد اما روی فرزندان بعدی تأثیرگذار است. در گذشته، آنتی بادی علیه پروتئین Rh شایع ترین علت بیماری همولیتیک نوزادان بود اما امروزه به دلیل درمان های پیشگیرانه که در حین و پس از هر بارداری در مادر دارای Rh منفی انجام می شود، این حالت به ندرت اتفاق می افتد. شایع ترین علت بیماری همولیتیک در نوزادان، ناسازگاری ABO بین گروه خونی O در مادر و فرزندش است. این نوع ناسازگاری بین جنین و مادر به طور کلی خفیف است.

بیماری های خود ایمنی و سایر شرایط : برخی افراد، آنتی بادی هایی تولید می کنند که گلبول های قرمز خودشان را هدف قرار می دهد (اتو آنتی بادی ها). این آنتی بادی ها به این دلیل تولید می شوند که سیستم ایمنی بدن فرد به اشتباه گلبول های قرمز خودی را بیگانه می انگارد. چند نمونه از شرایطی که باعث این مسئله می شوند عبارتند از :

• بیماری های خود ایمنی مثل لوپوس
• بیماری های بدخیم مثل لنفوم و لوسمی لنفوسیتیک مزمن
• عفونت هایی مثل مایکوپلاسما نومونیه و مونونوکلئوز

آنمی ناشی از دارو : برخی دارو ها می توانند تولید آنتی بادی علیه گلبول های قرمز را القا کرده و منجر به تخریبشان (همولیز) شوند. این مسئله توسط برخی آنتی بیوتیک ها مثل پنی سیلین، سفالوسپورین ها و پیپراسیلین مشاهده شده است. در صورت مشکوک شدن پزشک به آنمی خود ایمنی ناشی از دارو، درمان با داروی مذکور قطع شده و علائم معمولا پس از قطع دارو سریعاً برطرف خواهند شد.

تست آنتی گلوبولین مستقیم (DAT) اصولا برای تعیین اینکه آیا آنمی همولیتیک ناشی از آنتی بادی هاییست که به گلبول های قرمز حمله می کنند یا خیر استفاده می شود. آنمی همولیتیک حالتی است که در آن تخریب گلبول های قرمز خون سریع تر از جایگزین شدن آن ها اتفاق می افتد.

تست DAT همچنین ممکن است برای کمک به تشخیص بیماری همولیتیک نوزادان (HDN) در اثر ناسازگاری بین گروه خونی مادر و نوزاد به کار رود.

همچنین تست DAT ممکن است برای بررسی واکنش احتمالی ناشی از انتقال خون به کار رود.

تست DAT ممکن است زمانی که فرد به آنمی همولیتیک مبتلاست و پزشک می خواهد علت آن را تعیین کند درخواست شود.

این تست ممکن است زمانی انجام شود که یک نوزاد از یک مادر در معرض خطر متولد می شود و یا علائمی از بیماری همولیتیک نوزادان را در نبود علل دیگر احتمالی این علائم نشان می دهد. این علائم شامل موارد زیر است :

• ظاهر رنگ پریده
• زردی و بیلی روبین بالا
• بزرگ شدن کبد یا طحال
• تورم کل بدن
• تنفس دشوار

همچنین تست DAT ممکن است زمانی که فرد تحت انتقال خون قرار گرفته و علائمی از واکنش های ناشی از انتقال خون را از خود نشان می دهد درخواست شود. این علائم شامل موارد زیر است :

• تب و لرز
• کمر درد
• ادرار خونی

نتیجه مثبت در تست DAT به این معناست که آنتی بادی هایی متصل به گلبول های قرمز خون وجود دارند. به طور کلی، هرچه واکنش DAT قوی تر باشد (تست مثبت تر باشد)، مقدار آنتی بادی های متصل به گلبول های قرمز بیشتر است. اما این قضیه همیشه با شدت علائم برابر نیست؛ به ویژه اگر گلبول های قرمز از قبل نابود شده باشند.

تست DAT وجود آنتی بادی را تشخیص می دهد؛ اما علت وجود آنتی بادی ها یا نوع دقیق آنها و یا اینکه آیا علائم به دلیل وجود این آنتی بادی ها است را مشخص نمی کند. سوابق پزشکی و معاینه بالینی فرد برای تعیین علت مثبت شدن نتیجه ی DAT لازم است.

مثال هایی از شرایطی که می توانند باعث مثبت شدن تست DAT شوند شامل موارد زیر است :

• واکنش ناشی از انتقال خون
• اختلال خود ایمنی مثل لوپوس
• لنفوم یا سایر بیماری های بدخیم
• عفونت، مثل مایکوپلاسما نومونیه و مونونوکلئوز
• داروها مثل پنی سیلین
• ناسازگاری گروه خونی مادر و نوزاد

درصد کمی از افراد نرمال ممکن است نتیجه ی DAT مثبت داشته و آنمی همولیتیک را تجربه نکنند.

نتیجه ی منفی در تست DAT به این معناست که آنتی بادی ها به احتمال زیاد به گلبول های قرمز متصل نشده و علائم ناشی از علل دیگری است که نیاز به بررسی بیشتر دارد.