آزمایش کلسترول
برای غربالگری خطر ابتلا به بیماری های قلبی و نظارت بر اثربخشی درمان کاهش چربی، آزمایش انجام می شود.
سایر نام های رایج تست : Blood Cholesterol
نام رسمی : Total Cholesterol
غربالگری : پروفایل لیپید به عنوان بخشی از معاینات سلامت منظم برای افرادی که هیچ فاکتور خطری برای بیماری قلبی ندارند، باید هر چهار تا شش سال یک بار بررسی شود. کودکان، نوجوانان و جوانان باید یک بار بین 9 تا 11 سال و یک بار بین 17 تا 21 سال مورد آزمایش قرار بگیرند.
مانیتورینگ : ممکن است در مواردی که فاکتورهای خطر ابتلا به بیماری های قلبی وجود دارد، نتایج آزمایشات قبلی سطح خطر بالایی را ثبت کرده باشند، یا هنگامی که فرد تحت درمان برای سطح چربی های ناسالم باشد، پروفایل لیپید بیشتر و در فواصل منظم بررسی شود.
نمونه جهت آزمایش چیست؟
اغلب نمونه خوني كه از وريد بازو گرفته مي شود، استفاده می شود. گاهی اوقات کلسترول با استفاده از قطره ای از خون که با خراشیدن پوست روی انگشت جمع می شود، اندازه گیری می شود. نمونه ی گرفته شده از انگشت به طور معمول هنگام اندازه گیری کلسترول در یک دستگاه تست قابل حمل، به عنوان مثال، در نمایشگاه های بهداشتی استفاده می شود.
آمادگی لازم جهت آزمایش
آزمایش کلسترول به طور معمول به مدت 9 تا 12 ساعت به ناشتایی نیاز دارد (مصرف آب مجاز است). پزشک معالج ممکن است تصمیم بگیرد که آزمایش بدون ناشتایی انجام شود. لازم است از دستورالعمل ها پیروی شود و به کسی که خون میگیرد شرایط ناشتایی توضیح داده شود. برای جوانان بدون فاکتور خطر، آزمایش ممکن است بدون ناشتایی انجام شود.
*منظور از آمادگی این است که شما کی میتوانید جهت آزمایش مراجعه کنید، ناشتا یا غیر ناشتا و یا نیاز به مصرف دارویی هست یا خیر!
- مقادیر و رنج نرمال آزمایش
عنوان | مقادیر به دست آمده | توضیحات |
---|---|---|
- سوال اول: کلسترول چیست؟
- سوال دوم: کاربرد آزمایش کلسترول
- سوال سوم: انجام آزمایش چه زمانی توصیه می شود؟
- سوال چهارم: تفسیر نتیجه آزمایش چیست؟
کلسترول یک ماده (استروئید) است که برای زندگی ضروری است. این ماده غشاهای تمام سلول ها را در تمام اندام ها و بافت های بدن تشکیل می دهد. کلسترول در ساخت هورمون هایی استفاده می شود که برای تکامل، رشد و تولید مثل ضروری هستند. کلسترول به عنوان بخشی از اسیدهای صفراوی برای جذب مواد مغذی از مواد غذایی ضروری است. آزمایش کلسترول، کلسترول تام را که توسط لیپوپروتئین ها در خون منتقل می شوند، اندازه گیری می کند.
مقدار کمی کلسترول در ترکیباتی به نام لیپوپروتئین در خون در گردش است. هر لیپوپروتئین ترکیبی از مولکول های پروتئین، کلسترول، تری گلیسیرید و فسفولیپید است. لیپوپروتئین ها بر اساس چگالی به لیپوپروتئین های با چگالی بالا (HDL)، لیپوپروتئین های با چگالی کم (LDL) و لیپوپروتئین های با چگالی بسیار کم (VLDL) طبقه بندی می شوند. ذرات HDL-C که گاهی به آن کلسترول “خوب” هم گفته می شود، کلسترول اضافی را دفع می کنند و ذرات LDL-C یا کلسترول “بد” کلسترول را در بافت ها و اندام ها ته نشین می کنند.
نظارت و حفظ سطح سالم کلسترول برای سالم ماندن از اهمیت بسیاری برخوردار است. بدن کلسترول مورد نیاز برای عملکرد صحیح را تولید می کند، اما منبع برخی از کلسترول ها رژیم غذایی است. اگر فردی از لحاظ ارثی مستعد کلسترول بالا باشد یا بیش از حد از غذاهایی که دارای چربی های اشباع و چربی های اشباع نشده ترانس (چربی های ترانس) هستند مصرف کند، ممکن است سطح کلسترول موجود در خون آن فرد افزایش یابد و تأثیر منفی بر سلامتی فرد بگذارد. کلسترول اضافی موجود در خون ممکن است به شکل پلاک هایی در دیواره رگ های خونی ذخیره شود. پلاک ها می توانند قطر رگ های خونی را باریک یا آن ها را مسدود کنند و منجر به سخت شدن شریان ها (آترواسکلروز) و افزایش خطر بروز مشکلات بی شماری برای سلامتی از جمله بیماری های قلبی و سکته مغزی شوند.
آزمایش کلسترول تام به تنهایی یا به عنوان بخشی از پروفایل لیپید برای پیش بینی خطر ابتلا به بیماری قلبی در فرد و همچنین کمک به تصمیم گیری در مورد درمان در صورت وجود خط مرزی یا خطر بالا استفاده می شود. آزمایش کلسترول به عنوان بخشی از پروفایل لیپید (که شامل تست های کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL-C)، کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL-C) و تری گلیسیرید ها نیز می باشد) می تواند برای نظارت بر اثربخشی در شروع درمان استفاده شود.
از آنجا که کلسترول خون بالا با سخت شدن شریان ها (آترواسکلروز)، بیماری های قلبی و افزایش خطر مرگ در اثر حمله قلبی همراه است، آزمایش کلسترول یک بخش معمول از مراقبت های سلامتی پیشگیرانه محسوب می شود.
نتایج آزمایش کلسترول و سایر اجزای پروفایل لیپید به همراه عوامل خطر شناخته شده ی بیماری های قلبی برای تهیه ی یک برنامه ی درمانی و پیگیری درمان استفاده می شود. گزینه های درمانی ممکن است شامل تغییر در شیوه ی زندگی (مانند تغییر برنامه های رژیم غذایی یا ورزش) یا داروهای کاهش دهنده چربی مانند استاتین ها باشد.
بزرگسالان
برای همه بزرگسالانی که فاکتور خطری برای بیماری های قلبی ندارند تست کلسترول به عنوان یک آزمایش غربالگری حداقل هر چهار تا شش سال یکبار توصیه می شود. این آزمایش غالباً در معاینات فیزیکی معمول انجام می شود.
وقتی فرد یک یا چند عامل خطر برای بیماری های قلبی دارد، کلسترول در فواصل کمتر (اغلب چندین بار در سال) آزمایش می شود. عوامل خطر عمده عبارتند از :
– سیگار کشیدن
– اضافه وزن یا چاق بودن
– رژیم غذایی ناسالم
– عدم فعالیت جسمی و ورزش ناکافی
– سن (مردان 45 سال و بالاتر یا زنان 55 سال و بالاتر)
– فشار خون بالا یا مصرف داروهای فشار خون بالا
– سابقه خانوادگی بیماری قلبی در سن پایین (بیماری قلبی در عضو درجه یک خانواده-بستگان مرد زیر 55 سال یا بستگان زن زیر 65 سال)
– سابقه ابتلا به بیماری قلبی و یا حمله قلبی اخیر
– ابتلا به دیابت یا پیش دیابت
جوانان
غربالگری کلسترول بالا به عنوان بخشی از پروفایل لیپید برای کودکان و جوانان توصیه می شود. این آزمایشات باید یک بار در سنین 9 تا 11 سالگی و سپس بین سنین 17 تا 21 سال انجام شود. غربالگری زودتر و بیشتر پروفایل لیپید برای کودکان و نوجوانانی که در بزرگسالی بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی هستند، توصیه می شود. برخی از عوامل خطر شبیه به بزرگسالان است و شامل سابقه خانوادگی بیماری قلبی یا مشکلات سلامتی مانند دیابت ، فشار خون بالا یا اضافه وزن می شود. هنگامی که شاخص توده بدنی (BMI) جوانان بالای 85درصد باشد، آزمایش کلسترول توصیه می شود. برای یک جوان چاق (کسی که BMI بالای 95 درصد داشته باشد) آزمایشات اندازه گیری سطح کلسترول ممکن است هر 2 سال یکبار توصیه شود.
طبق توصیه ی آکادمی اطفال آمریکا، کودکان پرخطر باید اولین آزمایش کلسترول خود را بین 2 تا 8 سال انجام دهند. اغلب برای کودکانی که سن آنها کمتر از 2 سال است، آزمایش توصیه نمی شود. اگر نتایج اولیه نگران کننده نباشد، آزمایش ناشتا باید دوباره طی سه تا پنج سال انجام شود.
مانیتورینگ
به عنوان بخشی از پروفایل لیپید، آزمایش کلسترول تام ممکن است در فواصل منظم انجام شود تا میزان موفقیت تغییرات شیوه ی زندگی (از جمله تغییر رژیم غذایی و ورزش) یا اثربخشی دارو درمانی (مانند مصرف استاتین) را ارزیابی کند. گایدلاین های کالج قلب و عروق آمریکا (ACC) و انجمن قلب آمریکا (AHA) توصیه می کنند بزرگسالانی که استاتین می گیرند 4 تا 12 هفته پس از شروع درمان یک پروفایل لیپید ناشتا انجام دهند و سپس هر 3 تا 12 ماه برای اطمینان از عملکرد دارو آزمایش انجام دهند.
به طور کلی، سطح لیپید سالم به حفظ قلب سالم کمک می کند و خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را کاهش می دهد. پزشک معالج نتایج آزمایشات کلسترول تام و سایر مؤلفه های پروفایل لیپید و همچنین سایر عوامل خطر را در نظر می گیرد تا خطر کلی بیماری های قلبی، معالجه ی لازم و بهترین روش برای کاهش خطر را تعیین کند.
در سال 2002، برنامه آموزش کلسترول ملی (NCEP) پانل درمان بزرگسالان 3 (ATP III) دستورالعمل های مربوط به ارزیابی سطح لیپید و تعیین درمان را ارائه داد. همچنین، در سال 2013 ACC و AHA دستورالعمل هایی را برای بزرگسالان صادر کردند که مشخص می کند چه کسانی باید درمان های کاهش دهنده ی کلسترول خون را دریافت کنند (برای اطلاعات بیشتر، مقاله پروفایل لیپید را ببینید).
به هر حال استفاده از دستورالعمل های به روز شده بحث برانگیز است. بسیاری هنوز هم از دستورالعمل های قدیمی NCEP ATP III برای ارزیابی میزان لیپیدها و بیماری های قلبی عروقی (CVD) استفاده می کنند:
برای بزرگسالان در یک شرایط معمول که آزمایش برای غربالگری خطر انجام می شود، نتایج آزمایش در سه دسته گروه بندی می شوند:
مطلوب: كلسترول كمتر از 200 میلی گرم در دسی لیتر (5.18 میلی مول در لیتر) مطلوب قلمداد می شود و نشان دهنده ی خطر كم بیماری قلبی است.
حد مرزی بالا: کلسترول بین 200 تا 239 میلی گرم در دسی لیتر (5.18 تا 6.18 میلی مول در لیتر) منعکس کننده خطر متوسط است. اگر آزمایش کلسترول به درخواست فرد انجام شود، پزشک معالج ممکن است تصمیم بگیرد که درخواست پروفایل لیپید بدهد تا ببیند آیا کلسترول بالا به دلیل میزان کلسترول بد (LDL-C) است یا کلسترول خوب (HDL-C). بسته به نتایج پروفایل لیپید (و هر عامل خطر دیگر)، در مورد اینکه آیا درمان، از جمله تغییر در شیوه زندگی، لازم است یا نه تصمیم گیری خواهد شد.
ریسک بالا : کلسترول بزرگتر یا مساوی با 240 میلی گرم در دسی لیتر (6.22 میلی مول در لیتر) خطر بالا محسوب می شود. کادر درمان ممکن است پروفایل لیپید (و همچنین سایر آزمایش ها) را سفارش دهد تا علت کلسترول بالا را تعیین کند. هنگامی که علت آن مشخص شود ، یک درمان مناسب تجویز می شود.
برای کودکان و نوجوانان
کلسترول زیر 170 میلی گرم در دسی لیتر (4.40 میلی مول در لیتر) قابل قبول است.
نتیجه 170-199 میلی گرم در دسی لیتر (4.40-5.16 میلی مول در لیتر) حد مرزی است.
کلسترول تام بیشتر یا معادل 200 میلی گرم در دسی لیتر (5.17 میلی مول در لیتر) زیاد است.
برای جوانان
کلسترول زیر 190 میلی گرم در دسی لیتر (92/4 میلی مول در لیتر) قابل قبول است.
نتیجه 190-224 میلی گرم در دسی لیتر (4.92-5.80 میلی مول در لیتر) حد مرزی است.
کلسترول تام بیشتر یا معادل 225 میلی گرم در دسی لیتر (5.82 میلی مول در لیتر) بالا محسوب می شود.
در روش های درمانی، از آزمایش استفاده می شود تا میزان کاهش کلسترول در نتیجه درمان بررسی شود. طبق ATP III، مقدار هدف معمولاً براساس LDL-C است.
متن سوال | پاسخ سوال |
---|---|
آیا چیز دیگری باید بدانیم؟ | کلسترول باید در زمانی که فرد بیمار نیست اندازه گیری شود. کلسترول خون در حین بیماری حاد، بلافاصله پس از حمله قلبی یا در هنگام استرس (مانند عمل جراحی یا تصادف) به طور موقت کم است. کلسترول باید حداقل شش هفته پس از بیماری اندازه گیری شود. اینکه آیا کلسترول بسیار پایین بد است یا نه مورد بحث قرار دارد. كلسترول كم (كمتر از 100 میلی گرم در دسی لیتر (2.59 میلی مول در لیتر) غالباً هنگام بروز یك مشكل مانند سوء تغذیه، بیماری كبد یا سرطان مشاهده می شود. اما هیچ مدرکی مبنی بر اینکه وجود کلسترول پایین باعث بروز هر یک از این مشکلات می شود وجود ندارد. کلسترول به طور معمول در دوران بارداری زیاد است. زنان باید حداقل شش هفته پس از تولد نوزاد صبر کنند تا میزان کلسترول اندازه گیری شود. برخی از داروهایی که به افزایش سطح کلسترول معروف هستند شامل استروئیدهای آنابولیک، بتا بلوکر ها، اپی نفرین، ضد بارداری های خوراکی و ویتامین D هستند. |
علت کلسترول بالا چیست؟ | کلسترول بالا ممکن است نتیجه یک بیماری ارثی باشد یا ممکن است ناشی از رژیم غذایی پر از چربی های اشباع باشد. برای بسیاری از افراد این بیماری با ترکیبی از رژیم های غذایی حاوی چربی های اشباع و ترانس و همچنین تمایل ارثی به کلسترول بالا ایجاد می شود. |
موضوعات مرتبط
موضوعات مرتبط را ببینید |
---|