تری گلیسیریدها نوعی چربی و منبع اصلی انرژی برای بدن هستند. این آزمایش میزان تری گلیسیرید خون را اندازه گیری می کند.

بیشتر تری گلیسیریدها در بافت چربی یافت می شوند، اما برخی از تری گلیسیریدها در خون به گردش در می آیند تا سوخت لازم برای فعالیت عضلات را فراهم کنند. بعد از غذا خوردن، سطح تری گلیسیرید در خون افزایش پیدا می کند زیرا بدن انرژی ای را که هم اکنون نیاز ندارد، بلافاصله به چربی تبدیل می کند. تری گلیسیریدها از طریق خون از روده به سمت بافت چربی برای ذخیره انتقال می یابند. در بین وعده های غذایی، تری گلیسیریدها از بافت چربی آزاد می شوند تا به عنوان منبع انرژی بدن استفاده شوند. بیشتر تری گلیسیریدها توسط لیپوپروتئین هایی به نام لیپوپروتئین های با چگالی بسیار کم (VLDL) در خون حمل می شوند.

اگرچه دلیل این امر به خوبی مشخص نیست، اما مقادیر بالای تری گلیسیرید در خون با افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی (CVD) همراه است. برخی از عوامل می توانند به سطح بالای تری گلیسیرید و خطر ابتلا به CVD کمک کنند: از جمله عدم ورزش، اضافه وزن، سیگار کشیدن، مصرف زیاد الکل و همچنین داشتن شرایط خاص پزشکی مانند دیابت و بیماری های کلیوی.

چگونه نمونه برای آزمایش جمع آوری می شود؟

اغلب نمونه خوني كه از وريد  بازو گرفته مي شود، استفاده شود. گاهی اوقات تری گلیسیرید با استفاده از قطره ای از خون که با خراشیدن پوست روی انگشت جمع می شود، اندازه گیری می شود. نمونه ی حاصل از خراش انگشت معمولا زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که پروفایل لیپید (کلسترول تام، HDL-C ،LDL-C و TG) در یک دستگاه تست قابل حمل مثلا در یک نمایشگاه بهداشتی اندازه گیری شود.

آیا برای اطمینان از صحت نتایج آزمایش، آمادگی خاصی لازم است؟

استانداردهای فعلی توصیه می کنند که هنگام ناشتایی، آزمایش انجام شود. 9 تا 12 ساعت قبل از آزمایش ناشتایی لازم است، فقط مصرف آب مجاز است. علاوه بر این، الکل نباید در 24 ساعت قبل از آزمایش مصرف شود. پزشک معالج ممکن است تصمیم بگیرد که آزمایش بدون ناشتایی انجام شود. لازم است از دستورالعمل ها پیروی شود و به کسی که خون میگیرد شرایط ناشتایی توضیح داده شود.

آزمایش تری گلیسیرید به عنوان بخشی از پروفایل لیپید برای پیش بینی خطر ابتلا به بیماری قلبی در فرد و همچنین کمک به تصمیم گیری در مورد درمان در صورت وجود خط مرزی یا خطر بالا استفاده می شود. به عنوان بخشی از پروفایل لیپید، تری گلیسیرید ممکن است برای نظارت بر افرادی که دارای فاکتورهای خطر ابتلا به بیماری های قلبی هستند، افرادی که دچار حمله قلبی شده اند، یا افرادی که برای سطح بالای لیپید و یا تری گلیسیرید بالا تحت درمان هستند، مورد استفاده قرار گیرد.

نتایج آزمایش تری گلیسیرید و سایر اجزای پروفایل لیپید به همراه عوامل خطر شناخته شده ی بیماری های قلبی برای تهیه ی یک برنامه ی درمانی و پیگیری درمان استفاده می شود. گزینه های درمانی ممکن است شامل تغییر در شیوه زندگی (مانند تغییر برنامه های رژیم غذایی یا ورزش کردن) یا داروهای کاهش دهنده ی چربی مانند استاتین ها باشد.

بزرگسالان

پروفایل لیپید، که شامل تری گلیسیرید است، برای ارزیابی خطر بیماری قلبی در بزرگسالان سالم هر 4 تا 6 سال توصیه می شود. کودکان باید حداقل یک بار بین 9 تا 11 سالگی و یک بار دیگر در سنین 17 تا 21 سالگی، آزمایش پروفایل لیپید انجام دهند.

وقتی فرد یک یا چند عامل خطر برای بیماری های قلبی دارد یا نتایج تست های قبلی فرد نشان دهنده ی کلسترول بالا است، پانل لیپید در فواصل کمتر (اغلب چندین بار در سال) آزمایش می شود.

عوامل خطر عمده عبارتند از :

• سیگار کشیدن
• اضافه وزن یا چاق بودن
• رژیم غذایی ناسالم
• عدم فعالیت جسمی و ورزش ناکافی
• سن (مردان 45 سال و بالاتر یا زنان 55 سال و بالاتر)
• فشار خون بالا (بالای 90/140) یا مصرف داروهای فشار خون بالا
• سابقه خانوادگی بیماری قلبی در سن پایین (بیماری قلبی در عضو درجه یک خانواده-بستگان مرد زیر 55 سال یا بستگان زن زیر 65 سال)
• سابقه ابتلا به بیماری قلبی و یا حمله قلبی ی اخیر
• ابتلا به دیابت یا پیش دیابت

برای بیماران مبتلا به دیابت، مهم است که تری گلیسیرید به عنوان بخشی از آزمایش لیپید اندازه گیری شود، زیرا وقتی سطح قند خون به خوبی کنترل نشود، تری گلیسیرید به میزان قابل توجهی افزایش می یابد.

جوانان :

غربالگری کلسترول بالا به عنوان بخشی از پروفایل لیپید برای کودکان و جوانان توصیه می شود. آن ها باید یک بار بین 9 تا 11 سال و بار دیگر بین 17 تا 21 سال مورد آزمایش قرار گیرند. غربالگری زودتر و بیشتر پروفایل لیپید برای کودکان و نوجوانانی که در بزرگسالی بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی هستند، توصیه می شود. برخی از عوامل خطر شبیه به بزرگسالان است و شامل سابقه خانوادگی بیماری قلبی یا مشکلات سلامتی مانند دیابت، فشار خون بالا یا اضافه وزن می شود.

کودکان پرخطر باید اولین آزمایش پانل لیپید ناشتای خود را بین 2 تا 8 سال انجام دهند. اغلب برای کودکانی که سن آنها کمتر از 2 سال است، آزمایش توصیه نمی شود.

مانیتورینگ

به عنوان بخشی از پروفایل لیپید، ممکن است آزمایش های تری گلیسیرید در فواصل زمانی منظم درخواست شوند تا موفقیت تغییرات شیوه زندگی، مانند رژیم غذایی و ورزش، یا اثربخشی درمان دارویی مانند استاتین را ارزیابی کنند. دستورالعمل های دانشکده قلب و عروق و انجمن قلب آمریکا توصیه می کنند که بزرگسالانی که تحت درمان با استاتین هستند آزمایش ناشتای پروفایل لیپید را 4 تا 12 هفته پس از شروع درمان انجام دهند و برای اطمینان از عملکرد درست دارو هر 3 تا 12 ماه بعد از آن آزمایش را تکرار کنند.

به طور کلی، سطح لیپید سالم به حفظ قلب سالم کمک می کند و خطر حمله قلبی یا سکته مغزی را کاهش می دهد. پزشک معالج نتایج آزمایشات HDL-C و سایر مؤلفه های پروفایل لیپید و همچنین سایر عوامل خطر را در نظر می گیرد  تا خطر کلی بیماری های قلبی، معالجه لازم و بهترین روش برای کاهش خطر را تعیین کند.

در سال 2002، برنامه آموزش کلسترول ملی (NCEP) پانل درمان بزرگسالان 3 (ATP III) دستورالعمل های مربوط به ارزیابی سطح لیپید و تعیین درمان را ارائه داد. همچنین، در سال 2013 ACC  و AHA دستورالعمل هایی را برای بزرگسالان صادر کردند که مشخص می کند چه کسانی باید درمان های کاهش دهنده ی کلسترول خون را دریافت کنند (برای اطلاعات بیشتر، مقاله پروفایل لیپید را ببینید).

به هر حال استفاده از دستورالعمل های به روز شده بحث برانگیز است. بسیاری هنوز هم از دستورالعمل های قدیمی NCEP ATP III برای ارزیابی میزان لیپیدها و بیماری های قلبی عروقی (CVD) استفاده می کنند :

برای بزرگسالان نتایج آزمایش تری گلیسیرید به دسته های زیر تقسیم می شود :

مطلوب : کمتر از 150 میلی گرم در دسی لیتر (1.7 میلی مول در لیتر)

حد مرزی بالا : بین 150 تا 199 میلی گرم در دسی لیتر (1.7 تا 2.2 میلی مول در لیتر)

بالا: بین 200 تا 499 میلی گرم در دسی لیتر (2.3 تا 5.6 میلی مول در لیتر)

بسیار بالا : بیشتر از 500 میلی گرم در دسی لیتر (5.6 میلی مول در لیتر)

برای کودکان، نوجوانان و جوانان :

نوزادی تا 9 سالگی :

قابل قبول : کمتر از 75 میلی گرم در دسی لیتر (0.85 میلی مول در لیتر)

حد مرزی بالا : بین 75 تا 99 میلی گرم در دسی لیتر (0.85 تا 1.12 میلی مول در لیتر)

بالا : بیشتر از 100 میلی گرم در دسی لیتر (1.13 میلی مول در لیتر)

10 سالگی تا 19 سالگی:

قابل قبول: کمتر از 90 میلی گرم در دسی لیتر (1.02 میلی مول در لیتر)

حد مرزی بالا: بین 90 تا 129 میلی گرم در دسی لیتر (1.02 تا 1.46 میلی مول در لیتر)

بالا : بیشتر از 130 میلی گرم در دسی لیتر (1.47 میلی مول در لیتر)

جوانان بالای 19 سال :

قابل قبول : کمتر از 115 میلی گرم در دسی لیتر (1.30 میلی مول در لیتر)

حد مرزی بالا : بین 115 تا 149 میلی گرم در دسی لیتر (1.30 تا 1.68 میلی مول در لیتر)

بالا : بیشتر از 150 میلی گرم در دسی لیتر (1.7 میلی مول در لیتر)

نکته : این مقادیر بر اساس تری گلیسیرید ناشتا هستند.

هنگامی که تری گلیسیرید بسیار زیاد است (بیشتر از 1000 میلی گرم در دسی لیتر (11.30 میلی مول در لیتر))، خطر ابتلا به پانکراتیت در کودکان و بزرگسالان وجود دارد. درمان کاهش تری گلیسیرید باید در اسرع وقت شروع شود.